مجید کوهی، مدیرکل هواشناسی استان اردبیل، در خصوص وضعیت بارشهای فصل پاییز در استان اعلام کرد که با وجود پیشبینیهای انجامشده، میزان بارشها در این استان روند کاهشی داشته است. او تأکید کرد که در ماههای ابتدایی پاییز میزان بارشها کمی بالاتر از نرمال بود، اما در ادامه، کاهش قابلتوجهی را تجربه کرد. وی خاطرنشان کرد که پدیده النینو برخلاف برخی گمانهزنیها تأثیر چندانی بر میزان بارشها در منطقه نداشته است.
مدیرکل هواشناسی استان اردبیل افزود که پیشبینیهای فصلی مبتنی بر مدلهای عددی صورت میگیرد که دقت آنها بین ۶۰ تا ۷۰ درصد متغیر است و همواره درجهای از عدم قطعیت در این پیشبینیها وجود دارد. با این حال، نتایج نهایی نشان میدهد که ارزیابیهای سازمان هواشناسی کشور تقریباً مطابق با واقعیتهای جوی رخداده در استان بوده است.
طبق گزارش اداره کل هواشناسی، در ماه نخست پاییز میزان بارندگیها در مقایسه با سالهای گذشته ۷۰ درصد افزایش داشت، اما بررسیهای اخیر نشان میدهد که تا تاریخ ۱۹ آبان، بارشها در مقایسه با دوره بلندمدت ۴۲ درصد کاهش یافته و نسبت به سال گذشته تنها یک درصد افزایش را تجربه کرده است.
کوهی در خصوص دلایل کاهش میزان بارشها توضیح داد که معمولاً در فصلهای سرد سال، الگوهای بارشی استان تحت تأثیر سیستمهای مدیترانهای قرار میگیرد. اما امسال، به دلیل تسلط هوای گرم در بخشهایی از شمال آفریقا، سامانههای بارشی مدیترانهای تضعیف شدند و نتوانستند میزان بارندگی قابلتوجهی برای استان اردبیل به همراه داشته باشند.
علاوه بر این، وی افزایش دمای استان را یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار بر کاهش میزان بارندگیها دانست. طبق آمارهای ثبتشده، دمای استان اردبیل نسبت به میانگین بلندمدت، ۳.۱ درجه سانتیگراد افزایش داشته که پس از استان گیلان (با افزایش ۳.۵ درجه سانتیگراد)، دومین استان با بیشترین افزایش دما محسوب میشود.
مدیرکل هواشناسی استان اردبیل با اشاره به پیشبینیهای صورتگرفته برای فصل زمستان، اظهار داشت که در خوشبینانهترین حالت میزان بارشها به سطح نرمال خواهد رسید. با این وجود، حتی در شرایط نرمال نیز جبران کمبود بارشهای گذشته دشوار خواهد بود. ازاینرو، وی بر لزوم مدیریت بهینه منابع آبی توسط مسئولان و مردم تأکید کرد و خواستار رعایت مصرف بهینه آب در بخشهای مختلف شد.
کوهی همچنین در خصوص وضعیت بارشهای پیشرو گفت: “از اواخر روز سهشنبه تا اوایل شنبه، سامانه بارشی جدیدی در استان فعال خواهد شد که در ابتدا با بارش باران همراه خواهد بود و در ادامه، به شکل بارش برف در برخی مناطق ظاهر خواهد شد.” وی از شهروندان خواست با توجه به کاهش دما و احتمال بارش برف، تمهیدات لازم را برای عبور و مرور در جادهها در نظر بگیرند و از ترددهای غیرضروری در مناطق کوهستانی خودداری کنند.
با توجه به کاهش بارندگیها، افزایش دما و تأثیرات ناشی از تغییرات اقلیمی، کارشناسان بر لزوم اجرای برنامههای مدیریت منابع آبی تأکید دارند. اقدامات نظیر بهینهسازی مصرف آب در بخش کشاورزی، توسعه طرحهای آبخیزداری و افزایش آگاهی عمومی در خصوص صرفهجویی در مصرف آب میتواند در کاهش اثرات منفی خشکسالی مؤثر باشد.
به نظر میرسد که استان اردبیل، همانند بسیاری از دیگر مناطق کشور، با چالشهای اقلیمی و کاهش بارشها مواجه است و لازم است سیاستهای کلانی برای مقابله با این شرایط تدوین و اجرا شود.