شهادت در این قاموس فدا کردن جان خویش در راه ارزش های الهی و دستیابی به حیاتی ابدی است به همین دلیل اگر کسی فاقد مایه های معنوی باشد، شهادت طلبی او معنایی نخواهد داشت.
شهادت و شهادت طلبی، میوه شجره طیبه، اعتقاد به (احدی الحسنیین) است که یکی از دو پیروزی را برای مجاهدان در راه خدا نوید می دهد.
فرهنگ و ارزش های معنوی در حیات یک ملت و کشته شدن در راه خدا سرافرازی است؛ بر همه اقشار ملت تکلیف الهی و وجدانی است که با اتحاد کلمه بدون هراس از قدرت ها و ابرقدرت ها هدف اسلامی خود را تعقیب نمایند و گلوی این ستمگر تاریخ را بفشارند و با قاطعیت و جدیت به سوی هدف پیش روند که وعده خداوند به مستضعفین نزدیک است.
هرگاه وجودی وجود دیگر را برخود مقدم بداند، ایثارگر بوده و علمی را انجام داده ایثارگری است و این امکان نخواهد داشت مگر آنکه آن دو موجود همدیگر را دوست داشته باشند، یعنی حبیب و محبوب باشند، عاشق و معشوق و یا مطیع و مطاع باشند و اگر اطاعت کردند ایثار شروع و ایثارگری ماهیت پیدا می کند، چرا که ایثارگری یکی از وظایف عاشق در مقابل معشوق است.
اولین آموزش، و عمل اثبات وفاداری عاشق به معشوق است، که اگر انجام نشود، قهر معشوق و رانده شدن عاشق را در پی خواهد داشت و چنانچه موجودی این قانون را رعایت نکند، تنها یکی از این دو راه را باید انتخاب کند: یا رانده شود و یا توبه کند.
قرآن کریم سراسر قوانین ایثارگری است که دیگران را در قرض، احسان، عفو، و … بر خود مقدم بداریم خدا هم حق بندگان را بر خود مقدم می داند چرا که هر قانونگذاری با دید خود ابتدا عامل به قانون باشد تا دیگران را بازخواست کند و اوج ایثارگری الله آنجاست که می فرماید: «ان الله یغفر الذنوب جمیعا» خداوند همه گناهان را می بخشد.
نقش ایثار در رشد و تعالی انسان
در اصل لغت (ایثار) از اثر مشتق است. وقتی کسی چیزی را بر می گزیند و آن چیز را ترجیح می دهد، به این دلیل است که با منطق خاصی، اثر و نتیجه و فائده آن چیز را ترجیح می دهد.
درقرآن کریم راجع به انسان های دنیا طلب، که تمام هم وغم خود را صروف دنیا می کنند و به هیچ وجه به عاقبت و آخرت و آثار اخروی و نتایج آن جهانی اعمال خودنظر نمی کنند، فرموده: ایثارگر اگر از رزق دنیوی می گذرد و دیرگان را در این رزق دنیوی بر خود مقدم می سازد از آنرو است که جویای مقام «عندیت» است.
نوع دوستی ایثارگر لازمه لاینکف و از نتایج اجتناب ناپذیر خدادوستی است.
ایثارگر اگر چه آخرت را بر دنیا مقدم می دارد لکن نیک می داند که وجه باقی آخرت نیز از ناحیه باقی علی الاطلاق است: کل من علیها فان و یبقی وجه ربک ذوالجلال واکرام.
به عبارت دیگر اگر رزق ربک « خیروابقی» است و اگر ما عندالله «خیر وابقی» است و اگر بقیه الله «خیرلکم ان کنتم مومنین» است، همه به این جهت است که «والله خیر وباقی » است؛ پس ایثارگر آخرت را نه برای آخرت، بلکه برای صاحب آخرت می خواهد.
شهادت از بدو پیدایش در جستجوی کمال، سعادت و حقیقت بوده است و هر جامعه برای خود اهدافی دارد و براساس اهداف عملکرد خاصی را می طلبد در جامعه ای که رفاه رکن اصلی باشد، عملکرد باید در جهت رفاه باشد.
جوامع دو دسته هستند:
الف) جوامعی که اعضای آن هدف را انتخاب کرده و خودش فرمان می دهد و براساس قراردادهای اجتماعی و مقررات عرف قوانین را برپایه آرزوهای اجتماعی تبیین می کند.
ب) جوامعی که درآنها جایگاهی برتر و فراتر از اعضا، قواعد، مقررات و اصول قوانین را وضع کرده و با اشرافی که بر زندگی و حیات آدمی دارد و آغاز و فرجام آن را تبیین می کند در جوامعی که قراردادهای اجتماعی مبناست، مبنای مشروعیت، انسان و هدف انسانی است.
فرهنگ شهادت
فرهنگ شهادت عبارت است از: مجموعه دستاوردهای نظری و فکری که قابلیت اکتساب داشته باشد و براساس موازین الهی و از طریق همسان کردن رفتارها به ارزش ها و هنجارها درجامعه موجب انسجام یک جامعه ولایی شود و نیز به سبب نوع نگرش، مسیر بهتری ازکمال و حرکت به سوی قرب الهی را برای افراد مهیا سازد همین امر جامعه ولایی را از جوامع دیگر متمایز می سازد.
ه تعبیر دیگر فرهنگ شهادت ارزش هایی را مطرح و نهادینه می سازد، که در آن افراد جامعه به منظور تحقق خواسته ها و اهداف الهی خود بر اساس قرار دادهای الهی حاضر به جان فشانی و حضور در صحنه هایی که شایسته است، می شوند.
شرط فراگیر شدن فرهنگ شهادت با توجه به عوامل تعیین کننده زیر بستگی به نگرش اجتماعی، سطح فکر، سطح آگاهی عمومی افراد جامعه دارد:
آگاهی از فرجام راه و ارتباط مشخص براساس استنبادات عقلی.
ایمان به هدف، راه و فرجام، چرا که آگاهی به تنهایی کافی نیست.
